Zgodnie z projektem ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, czyli tzw. sygnalistów, za sygnalistę będzie uznany każdy, kto zgłasza lub ujawnia publicznie informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą. Obejmie to w szczególności:

• Pracowników, w tym pracowników tymczasowych, oraz byłych pracowników,

• Kandydatów do pracy, którzy uzyskali informację o naruszeniu prawa w procesie rekrutacji lub negocjacji poprzedzających zawarcie umowy,

• Osoby świadczące prace na podstawie innej niż stosunek pracy, w tym osoby zatrudnione na podstawie umowy cywilnoprawnej,

• Przedsiębiorców,

• Akcjonariuszy i wspólników,

• Członków organów – np. członków zarządu, rady nadzorczej,

• Osoby świadczące pracę pod nadzorem i kierownictwem wykonawcy, podwykonawcy lub dostawcy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej,

• Stażystów, wolontariuszy, praktykantów

• Funkcjonariuszy określonych służb mundurowych

Wobec sygnalistów nie będą mogły być podejmowane żadne działania odwetowe. Pracownicy nie będą mogli być niekorzystnie traktowani z powodu dokonania zgłoszenia. Niekorzystne traktowanie będzie rozumiane bardzo szeroko, a zabronione będą m.in.:

• Odmowa zawarcia umowy o pracę,

• Wypowiedzenie lub rozwiązanie bez wypowiedzenia stosunku pracy,

• Niezawarcie umowy o pracę (np. po upływie okresu próbnego czy po zakończeniu umowy na czas określony, jeśli pracownik miał uzasadnione oczekiwanie, że zostanie z nim zawarta taka umowa),

• Obniżenie wynagrodzenia za pracę,

• Wstrzymanie awansu albo pominięcie przy awansowaniu,

• Pominięcie przy przyznawaniu innych niż wynagrodzenie świadczeń związanych z pracą,

• Przeniesienie na niższe stanowisko pracy,

• Zawieszenie w wykonywaniu obowiązków pracowniczych lub służbowych,

• Przekazanie innemu pracownikowi dotychczasowych obowiązków pracowniczych,

• Niekorzystna zmiana miejsca wykonywania lub rozkładu czasu pracy,

• Negatywna ocena wyników pracy, negatywna opinia o pracy,

• Nałożenie lub zastosowanie środka dyscyplinarnego, w tym kary finansowej, lub środka o podobnym charakterze,

• Przymus, zastraszanie, wykluczenie,

• Mobbing,

• Dyskryminacja,

• Niekorzystne lub niesprawiedliwe traktowanie,

• Wstrzymanie udziału lub pominięcie przy typowaniu do udziału w szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe,

• Nieuzasadnione skierowanie na badanie lekarskie, w tym badania psychiatryczne,

• Działanie zmierzające do utrudnienia znalezienia zatrudnienia w przyszłości – tzw. „wilczy bilet”,

• Spowodowanie straty finansowej, w tym gospodarczej, utrata dochodu,

• Wyrządzenie innej szkody niematerialnej, w tym naruszenie dóbr osobistych, w szczególności dobrego imienia sygnalisty.

Próby oraz groźby działań odwetowych będą również uznane za działania odwetowe, chyba że pracodawca udowodni, że kierował się obiektywnymi powodami dokonując takich działań.

Nie, również osoby pomagające w dokonaniu zgłoszenia oraz osoby powiązane, a także podmioty z nimi powiązane (np. pracodawca sygnalisty, dokonującego zgłoszenia jako pracownik podwykonawcy).

Nie, żeby skorzystać z ochrony trzeba spełnić następujące wymagania:

• Mieć status sygnalisty (patrz „Kim jest sygnalista?”)

• Dokonać zgłoszenia dotyczącego naruszenia, które dotyczy określonych przepisów prawa lub innych naruszeń, które zostały wskazane w regulaminie zgłoszeń wewnętrznych przyjętych przez danego pracodawcę

• Mieć uzasadnione podstawy sądzić, że będąca przedmiotem zgłoszenia informacja o naruszeniu prawa: (i) dotyczy interesu publicznego, a także (ii) jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia, oraz że informacja taka stanowi informację o naruszeniu prawa.

Zgodnie z projektem ustawy o ochronie sygnalistów, ochrona nie będzie przysługiwała, jeśli naruszenie godzi wyłącznie w prawa zgłaszającego lub zgłoszenie naruszenia następuje wyłącznie w indywidualnym interesie zgłaszającego. Ustawa o ochronie sygnalistów będzie więc dotyczyła wyłącznie zgłoszeń dokonanych w interesie publicznym.

Projekt ustawy o ochronie sygnalistów przewiduje ochronę w przypadku zgłoszenia naruszeń przepisów dotyczących:

• zamówień publicznych,

• usług, produktów i rynków finansowych;

• bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami;

• bezpieczeństwa transportu;

• ochrony środowiska;

• ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego;

• bezpieczeństwa żywności i pasz;

• zdrowia i dobrostanu zwierząt;

• zdrowia publicznego;

• ochrony konsumentów;

• ochrony prywatności i danych osobowych;

• bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;

• interesów finansowych skarbu państwa Rzeczypospolitej Polskiej, jednostki samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej; oraz

• rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym zasad konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych.

Oczywiście! Dokonując takiego zgłoszenia dajesz pracodawcy szansę na szybkie naprawienie nieprawidłowości, jest to też zazwyczaj najszybszy sposób usunięcia naruszenia. Nowe przepisy zobowiążą pracodawców do wyjaśnienia każdego zgłoszenia (dotyczącego wskazanych powyżej naruszeń), a osoba zgłaszająca będzie objęta specjalną ochroną.

Zgłoszenie w portalu jest bardzo proste! Wystarczy wypełnić formularz dostępny na stronie internetowej, której adres wskaże Ci pracodawca.

Pamiętaj, że zgłoszenia w portalu tuzglaszam.pl są dostępne tylko w odniesieniu do pracodawców, którzy wybrali firmę Qualitme jako dostawcę poufnych kanałów komunikacji dla sygnalistów.